Dit artikel is een nieuws artikel en vertegenwoordigd zeker niet de mening van alle leden van Opgewekt in Purmerend.
Het artikel is geplaatst als discussiestuk waarop gereageerd kan worden.
Het idee is dat het lezers aanzet tot nadenken over duurzaamheid is de breedste zin van het woord, en specifiek over de duurzaamheid binnen de gemeente Purmerend.
In 2019 gaat de energiebelasting op vervuilende energie (aardgas) omhoog. Ook de Opslag Duurzame Energie (ODE) gaat fors omhoog, zo’n 60 procent. Deze ODE wordt gebruikt om de uitgaven voor het stimuleren van duurzame energie te dekken,. Denk hierbij aan de (SDE+) subsidie op windmolenparken, zonneparken, gebruik van biomassa, mestvergisters etc.
Maximumtarieven
De maximum tarieven die warmteleveranciers in rekening mogen brengen zijn gekoppeld aan de gasprijs. Via het zogenaamde Niet Meer dan Anders (NMA) principe betalen gebruikers van een warmtenet nooit meer dan aardgasgebruikers is de gedachte.
De Autoriteit Consument & Markt ( ACM) bepaalt de tarieven voor warmte aan het eind van ieder jaar.
Subsidie warmte.
De basis voor de tarieven stadsverwarming is de gasprijs. De gasprijs is +- €0,65 / m3.
Veertig procent van de gasprijs, €0,26, is het leveringstarief. Zestig procent, €0,39, is energiebelasting en ODE.
De energiebelasting en ODE worden wel meegenomen bij de berekening van de warmte tarieven, maar nooit als energiebelasting en ODE aan de overheid afgedragen.
De conclusie is dat warmtenetten met 60 procent van het tarief gesubsidieerd worden. Zij dragen immers geen energiebelasting en ODE af en een gebruiker van aardgas wel.
Op basis van het leveringstarief, dus de kale gasprijs, is de prijs van warmte 2,5 keer zo hoog.
Om tot een werkelijk eerlijk prijsvergelijk tussen aardgas en warmte te komen zou je dus de kale gasprijs van €0,26 als basis voor de warmte tarieven kunnen nemen en niet de totale gasprijs inclusief energiebelasting en ODE van €0,65.
Verhoging energie belasting en ODE.
Nu gaat de overheid de energiebelasting op aardgas fors verhogen om mensen aan te sporen energie te besparen en over te stappen op duurzame energie.
De verhoging van de gasprijs doordat de energiebelasting omhoog gaat is voor de ACM reden om de maximumtarieven van warmte te verhogen. Een leuk cadeautje voor de exploitanten van een warmtenet. Zij hoeven deze verhoging niet aan het rijk af te dragen maar kunnen dat als extra inkomen op hun rekening bijschrijven. Zij hebben dit geld ook hard nodig, want de kosten van een warmtenet zijn zo hoog dat niet een exploitant rode cijfers schrijft, ondanks de miljarden SDE+ subsidie die bovenop de eerder genoemde subsidie verleent wordt.
Woonlastenneutraliteit en verhoging gasprijs.
Een speerpunt van deze regering is om de energie transitie ‘woonlastenneutraal’ te houden. Er is de regering veel aan gelegen om de burgers niet meer te laten betalen voor duurzame energie dan voor aardgas. Met de huidige gasprijs is dat moeilijk te realiseren, omdat de investeringskosten om over te gaan op duurzame energie hoog zijn.
Een forse verhoging van de aardgasprijs biedt uitkomst. T.o.v een hoge gasprijs is de overgang naar duurzame warmte natuurlijk snel ‘woonlastenneutraal’, echter wel een ‘woonlastenneutraliteit’ met een wrange bijsmaak. Fake woonlastenneutraliteit ?
Dit is wat Robert Haffner er over zegt op energia:
Volgens Haffner is het noodzaak een oplossing te vinden, waarbij exploitanten van warmtenetten een goed rendement halen, maar de consument niet een te hoge warmteprijs betaalt, oftewel dat het warmtetarief laag blijft. In ieder geval lager dan gas. “Dit kan door gas fors duurder te maken en het maximale warmtetarief daaronder te houden, maar wel dusdanig hoog dat warmtebedrijven een goed rendement halen. Om de overgang van fossiel naar duurzaam betaalbaar te houden, zou je op de korte termijn kwetsbare groepen in de samenleving daarvoor kunnen compenseren.”
Afschaffen NMA principe
Belangenorganisaties als de consumentenbond en de woonbond pleiten nu voor een loskoppeling van de warmteprijs en de aardgasprijs omdat zij vinden dat de prijs voor warmte te hoog wordt door de stijging van de energiebelasting.
Het is echter zo dat alleen het maximale tarief voor warmte is gekoppeld aan de aardgasprijs, maar het staat exploitanten van warmtenetten vrij om onder het maximale tarief te blijven. In de praktijk gebeurt dat nooit.
Het is daarom dus geen goed idee om de warmteprijs los te koppelen van de aardgasprijs, omdat de warmteleveranciers dan helemaal vrij zijn om de tarieven te bepalen, terwijl de gebruiker geen mogelijkheid heeft om over te stappen op een ander leverancier.
Minister Wiebes verwoord het zo:
Bij afschaffing van het NMA principe kunnen de tarieven voor warmte meer in lijn gebracht worden met de exploitatie kosten van het warmtenet.
Het zou veel beter zijn als het NMA principe toegepast zou worden op de kale aardgasprijs. Dat is het enige eerlijke vergelijk.
Het enige criterium bij de beslissing om wel of niet een warmtenet aan te leggen zou moeten zijn of de meerkosten van zo’n warmtenet ten opzichte van een gasnet meer of minder zijn dan € 150 per ton daarmee te besparen CO2. Dit is namelijk het bedrag dat volgens het CE nodig is om zowel het investeringsgedrag als het consumptiegedrag zodanig bij te sturen dat de klimaatdoelstellingen van Parijs gehaald kunnen worden.
Als die kosten hoger zijn dan die € 150 is sprake van verspilling van
gemeenschapsmiddelen,. Helaas zie ik deze afweging nog nergens gemaakt worden. Ik vrees dan ook dat de aanleg van warmtenetten in veel gevallen niet rationeel is. De invoering van een EU-brede CO2 heffing is m.i. een veel effectievere maatregel.